خصایص و روحیات شخص صدام، در راه‌اندازی جنگ چقدر نقش داشت؟
صدام حسین رئیس‌جمهور عراق كه به عنوان دیكتاتوری خشن و بی‌رحم، شهرت جهانی پیدا كرده بود، در عین حال فردی ماجراجو و جاه‌طلب و به دنبال موقعیت‌های مناسب برای كسب قدرت بیشتر بود. وی در مدت كوتاهی توانست حزب بعث را سازماندهی كرده و ارتش عراق را به صورت منسجم درآورد. صدام با تصفیه‌های خونین كه در داخل كشور انجام داد، كلیه رقبای خود را برای جایگزینی حكومت از بین برد و ارتش عراق را نیز از عناصر به اصطلاح مشكوك تصفیه نمود.
ویژگی‌های روانی و سیاسی صدام از او فردی مغرور، قدرت‌طلب، طمع‌كار، معامله‌گر، جنایت‌پیشه و ... ساخته بود. رفتار وی حتی با دوستان و هم‌پیمانان منطقه‌ای به نوعی بود كه آنها در شرایط بسیار نزدیك نیز به وی اعتماد نمی‌كردند و هر لحظه احتمال بروز توطئه‌ای را علیه خود می‌دادند.
صدام حسین در آغاز تجاوز به ایران دارای سه انگیزه عمده شخصی بود و امید داشت با پیروزی سریع بر ایران خواسته‌های جاه‌طلبانه و شخصی وی ارضاء و تأمین گردد:
انگیزه اول تلاش برای كسب رهبری جهان عرب بود. به دنبال مرگ ناصر و امضای پیمان كمپ‌دیوید و انزوای مصر، جهان عرب دچار خلأ رهبری شده بود، شخصیتی كه بتواند با استفاده از امكانات و توانایی‌های كشور خود در جهت آرمان‌های وحدت جهان عرب و جبران تقصیر اعراب در قبال اسرائیل این خلأ را پر نماید. صدام حسین امیدوار بود با پیروزی در جنگ با ایران چنین موقعیتی را كسب نماید.
انگیزه دوم صدام این بود كه با استفاده از سقوط شاه ـ كه بر اساس دكترین نیكسون به عنوان ژاندارم منطقه انتخاب شده بود ـ بتواند با پیروزی بر ایران خلأ سقوط شاه را پر نموده و نقش ژاندارم منطقه را در حفظ منافع غرب بازی كند. وی به‌رغم مواضع ضد امریكایی كه قبلاً اتخاذ می‌كرد می‌كوشید، به امریكایی‌ها نشان دهد كه با آنها تضاد منافع ندارد و اقداماتش در جهت اهداف امریكا در منطقه می‌باشد تا بدان حد كه برژینسكی بعد از ملاقات با صدام در ستایش وی گفت: ما در بین منافع امریكا و عراق تضادی نمی‌یابیم.
انگیزه سوم صدام، جبران تحقیری بود كه احساس می‌كرد با امضای قرارداد 1975 الجزایر دچار آن شده است. در سال 1975 به دنبال مشكلاتی كه در جنگ با كردها برای دولت عراق ایجاد شده بود و كردهای عراق مورد حمایت شاه قرار داشتند، صدام حسین به عنوان معاون رئیس‌جمهوری عراق قرارداد مزبور را امضا كرد. وی همواره بیان می‌كرد در این جریان تحقیر شده و اجباراً تن به امضای این قرارداد، داده است؛ بنابراین در پی فرصتی بود كه بتواند این احساس حقارت را جبران نماید. بدین علت در صدد بهانه‌ای بود كه قرارداد 1975 را باطل اعلام نماید و این كاری بود كه 17 سپتامبر 1980 (26شهریور 1359) در اجلاس فوق‌العاده مجمع ملی عراق انجام داد.
در مجموع باید پذیرفت كه روحیات و خصوصیات شخصی صدام می‌تواند به عنوان یكی از عوامل اصلی شروع جنگ عراق علیه ایران به حساب آید.
